Liegen en bedriegen
Joost Zwagerman nam in zijn verzameling beste korte verhalen uit de Nederlandse literatuur het verhaal ‘Ridders’ op van Rascha Peper. Een goede keuze, want het behoort inderdaad tot het beste uit onze literatuur. Ik zou zo nog een aantal verhalen van Peper kunnen aanwijzen die goed in elkaar steken en die ook in de dikke Zwagerman hadden gemogen.
Het grote publiek kent Rascha Peper voornamelijk van haar grote romans als Rico’s vleugels, Russisch blauw en Vingers van marsepein. Het zou jammer zijn als dat publiek de nieuwe verhalenbundel Zwartwaterkoorts links laat liggen (zoals het grote publiek meestal doet met verhalenbundels), want opnieuw staan hier prachtige verhalen in.
Het meest ontroerende verhaal is verwant aan ‘Ridders’ en gaat over een vrouw die een geheime geliefde heeft. Ze hebben beiden hun eigen partners, maar de vrijdag (ook de titel van het verhaal) is voor hun romance. Als hij na een ziekte komt te overlijden, krijgt ze een uitnodiging om de begrafenis bij te wonen. Daar is ze, als geliefde die door niemand wordt gekend, op een gruwelijke manier alleen. Peper gebruikt geen grote woorden; ze gebruikt ook geen mooie woorden (iemand die alleen stilistische hoogstandjes wil zien, komt bij Peper niet aan zijn trekken), maar ze weet je wel in een paar bladzijden in het leven van haar hoofdpersoon te trekken zodat je elke nuance in de emotie meebeleeft. De pijn als je het gezicht van je geliefde niet meer kunt zien omdat de kist al dicht is, de hardheid om achteraan in de rij te staan bij het gooien van zand in de kuil – zij gooit een tak met sierappeltjes op de berg zand – en de eenzaamheid die met bijna niemand te delen is. Ik begrijp niet hoe het haar lukt, maar je krijgt het er koud van. Ik moest eerst even wat anders doen, voordat ik aan het volgende verhaal kon beginnen. (meer…)